Cổ phiếu ưu đãi là gì? Phân loại, lợi ích, rủi ro cổ phiếu ưu đãi?

Cổ phiếu ưu đãi là gì? Thuật ngữ cổ phiếu ưu đãi được sử dụng trong trường hợp nào? Phân loại cổ phiếu ưu đãi như nào cho đúng? Những vấn đề này đều được khá nhiều người quan tâm tới. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết điều này trong bài tổng hợp phân tích dưới đây.

Tìm hiểu trái phiếu là gì?

Cổ phiếu ưu đãi là gì?

Cổ phiếu ưu đãi hay còn được biết tới là Preferred Stock. Đây là hình thức chứng khoán có tính chất tương tự như cổ phiếu thông thường có nghĩa là người sở hữu cổ phiếu này sẽ là cổ đông chính thức của công ty. Nhưng đặc biệt hơn, đối với những cổ đông sở hữu cổ phiếu ưu đãi sẽ được ưu đãi về cổ tức cũng như quyền biểu quyết.

Ví dụ cụ thể về cổ phiếu ưu đãi

Để hiểu rõ hơn về cổ phiếu ưu đãi chúng ta có thể phân tích thông qua ví dụ cụ thể như sau:

Một công ty cổ phần có vốn điều lệ là 10 tỷ đồng với mệnh giá cổ phần là 10.000 đồng. Công  ty có quy định 20% cổ phiếu ưu đãi biểu quyết dành cho cổ đông sáng lập. Nghĩ là khi có 100 triệu cổ phiếu đang lưu hành thì có tới 20 triệu cổ phiếu ưu đãi biểu quyết và 80 triệu cổ phiếu phổ thông. Mặc dù chỉ chiếm có 20% vốn góp nhưng cổ đông sáng lập luôn chi phối việc ra quyết định trong tất cả các cuộc họp Đại hội đồng cổ đông.

Phân loại cổ phiếu ưu đãi hiện hành

Hiện nay thì cổ phiếu ưu đãi được chia thành 4 loại chính là cổ phiếu ưu đãi cổ tức, cổ phiếu ưu đãi biểu quyết, cổ phiếu ưu đãi hoàn lại và cổ phiếu ưu đãi khác quy định theo điều lệ công ty.

Cổ phiếu ưu đãi cổ tức

Những người sở hữu cổ phiếu ưu đãi cổ tức sẽ được chia cổ tức với phần trăm cao hơn mức cổ phiếu phổ thông. Phần trăm của cổ tức sẽ không cố định và không bị ảnh hưởng bởi sự tăng giảm của doanh thu hay lợi nhuận của công ty. Mức chi trả sẽ được quy định cụ thể trên cổ phiếu ưu đãi.

Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết

Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết sẽ giúp người sở hữu có được quyền ưu tiên biểu quyết và số phiếu cao hơn loại cổ phiếu phổ thông. Số phiếu biểu quyết sẽ được đưa ra phụ thuộc vào từng điều lệ của công ty.

Cổ phiếu ưu đãi hoàn lại

Người sở hữu cổ phiếu này sẽ được công ty hoàn lại vốn theo yêu cầu hoặc phụ thuộc vào điều kiện đề ra trên cổ phiếu. Đặc biệt khi sở hữu cổ phiếu ưu đãi hoàn lại thì chủ sở hữu sẽ không hề có quyền biểu quyết, dự đại hội cổ đông cũng như không được đề cử người vào hội đồng quản trị.

Cổ phiếu ưu đãi khác quy định theo điều lệ công ty

Đây chính loại cổ phiếu ưu đãi được chính công ty đưa ra không phụ thuộc vào bất cứ quy định nào bên ngoài tác động.

Ưu điểm của cổ phiếu ưu đãi

Đối với việc phát hành cổ phiếu ưu đãi thì cả nhà đầu tư và công ty cổ phần đều sở hữu những lợi ích riêng biệt. Cụ thể như sau:

Đối với nhà đầu tư

Khi sở hữu cổ phiếu ưu đãi cổ tức thì đồng nghĩa với việc cổ đông đó sẽ được hưởng cổ tức cao hơn so với cổ đông phổ thông. Thêm vào đó toàn bộ mức cổ tức nhận được sẽ không hề phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của doanh nghiệp pháp hành.

Trong trường hợp doanh nghiệp có bị phá sản thì sau khi thanh toán các khoản nợ và cổ phiếu hoàn lại, các cổ đông sở hữu cổ phiếu ưu đãi cổ tức sẽ được nhận lại tài sản đúng với tỷ lệ sở hữu cổ phiếu trong doanh nghiệp.

Đối với loại cổ phiếu ưu đãi hoàn lại thì nhà đầu tư có thể yêu cầu doanh nghiệp hoàn lại toàn bộ số vốn gốc bất cứ lúc nào, bất cứ thời điểm nào.

Đối với cổ phiếu ưu đãi biểu quyết thì các cổ đông sẽ có nhiều quyền biểu quyết trong các vấn đề thuộc thẩm quyền. Nên những nhà đầu tư cũng sẽ có được tiếng nói hơn trong việc đưa ra các quyết định có tầm ảnh hưởng tới cơ cấu, tổ chức.

Cổ phiếu ưu đãi cũng có thể được chuyển đổi sang cổ phiếu phổ thông. Nhưng cổ phiếu phổ thông không thể nào chuyển đổi thành cổ phiếu ưu đãi được.

Đổi với các công ty cổ phần

Đối với các công ty cổ phần thì việc phát hành cổ phiếu ưu đãi sẽ giúp cho các doanh nghiệp có thể thu hút thêm được lượng vốn kinh doanh dồi dào. Trong trường hợp chi phí vốn dùng để chi trả các quyền lợi của cổ phiếu này đang ở mức khá cao thì các doanh nghiệp có thể hoàn toàn được phép mua lại số cổ phiếu ưu đãi đó.

Rủi ro của cổ phiếu ưu đãi

Bên cạnh những quyền lợi mà nhà đầu tư và công ty cổ phần được hưởng thì khi phát hành và sở hữu cổ phiếu ưu đãi vẫn sẽ có các rủi ro nhất định.

Đối với nhà đầu tư

• Rủi ro của việc nắm giữ cổ phiếu ưu đãi hoàn lại hay cổ phiếu ưu đãi cổ tức sẽ không có quyền được biểu quyết, dự họp cũng như tham dự vào ban kiểm soát, Hội đồng quản trị.
• Đối với người sở hữu cổ phiếu ưu đãi biểu quyết sẽ không có quyền tự do chuyển nhượng nếu giá cổ phiếu tăng giá.
• Nếu phát hành thêm các cổ phiếu ưu đãi thì dễ dẫn tới pha loãng cổ phiếu và làm ảnh hưởng tới lợi ích của các cổ đông khác.

Đối với các công ty cổ phần

• Khi phát hành cổ phiếu ưu đãi sẽ làm tăng chi phí đối với doanh nghiệp
• Trong trường hợp phá sản, doanh nghiệp phát hành phải có trách nhiệm hoàn lại vốn cho các cổ đông đã sở hữu cổ phiếu này

So sánh cổ phiếu ưu đãi và cổ phiếu thường

Vậy cách đầu tư trái phiếu như thế nào?

So sánh cổ phiếu ưu đãi và cổ phiếu thường

Cổ phiếu ưu đãi và cổ phiếu thường có sự giống và khác nhau ở một vài điểm nhất định. Chúng ta có thể so sánh hai loại cổ phiếu này dựa vào các điểm sau:

Giống nhau

• Cổ phiếu ưu đãi và cổ phiếu thường đều là một loại chứng khoán vốn, đều được phát hành bởi các công ty cổ phần và đều được phê duyệt phát hành thông qua UBCKNN và bộ tài chính.
• Người sở hữu đều được nhận phần lợi nhuận được doanh nghiệp chia cho cổ đông hàng năm
• Cổ đông không được hoàn trả vốn đã góp trừ trường hợp sở hữu cổ phần ưu đãi hoàn lại
• Cổ đông phải chịu mọi trách nhiệm trên số vốn đã góp

Khác nhau

Về sự khác nhau giữa cổ phiếu ưu đãi và cổ phiếu thường được thể hiện rõ thông qua bảng phân tích dưới đây:

Tiêu chí	Cổ phiếu thường	Cổ phiếu ưu đãi
Điều lệ công ty	Bắt buộc phải phát hành cổ phiếu thường	Không bắt buộc phát hành
Cổ tức	Mức cổ tức thấp hơn Có thể thay đổi theo kết quả hoạt động kinh doanh của công ty Cổ đông sẽ phải nhận cổ tức sau cổ đông ưu đãi.	Cổ tức cố định hàng năm  cao hơn cổ phiếu thường. Không bị thay đổi theo kết quả hoạt động kinh doanh của công ty Được trả cổ tức trước cổ đông thường
Quyền biểu quyết	Số phiếu biểu quyết tương ứng với số lượng cổ phiếu.	Cổ phần ưu đãi biểu quyết có số phiếu biểu quyết cao hơn cổ phiếu thường. Các cổ phần ưu đãi còn lại không có quyền biểu quyết.
Quyền chuyển nhượng	Được chuyển nhượng tự do cho nhà đầu tư khác.	Không được chuyển nhượng tự do cho nhà đầu tư khác (chỉ đối với cổ phần ưu đãi biểu quyết). Cổ phần ưu đãi cổ tức và cổ phần ưu đãi hoàn lại được tự do chuyển nhượng cho người khác
Khả năng chuyển đổi	Không thể chuyển đổi cổ phiếu thường thành cổ phần ưu đãi.	Có thể chuyển đổi thành cổ phiếu thường Cổ phần ưu đãi biểu quyết chỉ được phép chuyển đổi sau khi hết thời hạn 3 năm
Mức độ ưu tiên thu hồi tài sản khi công ty phá sản	Được nhận tiền thanh lý tài sản cuối cùng	Được nhận tiền thanh lý tài sản trước cổ đông thường nhưng sau người nắm giữ trái phiếu.

Làm thế nào để mua cổ phiếu ưu đãi?

Cổ phiếu ưu đãi không phải là loại cổ phiếu bắt buộc phải phát hành và cũng không được giao dịch trên sàn giao dịch chứng khoán.

Việc đầu tiên khi bạn muốn sở hữu cổ phiếu ưu đãi thì cần phải nghiên cứu kỹ càng về công ty tài chính cũng như tình hình tài chính của chính công ty đó. Sau đó xác định rằng mình muốn đầu tư vào loại cổ phiếu nào trong tư cách cổ đông ưu tiên.

Các hình thức mua cổ phiếu ưu đãi

Để thanh toán, mua cổ phiếu ưu đãi các bạn có thể chọn lựa các hình thức mua như sau:

Mua bằng tiền mặt

Chọn lựa sử dụng tiền mặt để mua thì các nhà đầu tư cần tới trực tiếp đến trụ sở/chi nhánh của công ty chứng khoán. Sau đó tự mình thực hiện đăng ký mua cổ phiếu ưu đãi theo hướng dẫn và cuối cùng là tiến hành nộp tiền mặt.

Mua qua chuyển khoản

Bạn cũng có thể chọn lựa hình thức chuyển khoản để thanh toán. Sau khi đăng ký mua cổ phiếu ưu đãi thi nhà đầu tư tiến hành chuyển tiền đến tài khoản của công ty chứng khoán để thanh toán là được.

Mua qua tổng đài

Hiện nay, một số công ty chứng khoán còn cung cấp thêm dịch vụ đăng ký mua cổ phiếu ưu đãi qua Hotline. Chỉ cần liên hệ trực tiếp tơi hotline các nhà đầu tư sẽ được hướng dẫn các bước thực hiện cẩn thận, chu đáo.

Mua online

Hiện nay các mã Mirae Asset, VNDirect, MBS, SSI, HSC, BSC, VPS…đang mở cả hình thức mua cổ phiếu online. Điều này hỗ trợ các nhà đầu tư rất nhiều trong việc mua và sở hữu cổ phiếu ưu đãi.

Vì sao doanh nghiệp lại phát hành cổ phiếu ưu đãi?

Không phải ngẫu nhiên mà các doanh nghiệp lại phát hành cổ phiếu ưu đãi. Dòng cổ phiếu này chỉ được phát hành trong một vài trường hợp đặc biệt, và giúp cho các chủ sở hữu được hưởng các ưu đãi cao hơn so với cổ đông thường.

Khi nào doanh nghiệp được bán cổ phiếu ưu đãi?

Cổ phiếu ưu đãi sẽ được bán trong trường hợp doanh nghiệp muốn thu hút nguồn vốn mới, công ty cần thêm nguồn tài chính hoặc công ty muốn mua lại cổ phiếu trong tương lai.

Điều kiện để trở thành cổ đông ưu đãi

Để trở thành cổ đông ưu đãi, các nhà đầu tư phải đáp ứng một trong các điều kiện sau:

• Bạn phải sở hữu một số lượng cổ phiếu thường nhất định thì mới có quyền mua cổ phiếu ưu đãi. Điều kiện sẽ phụ thuộc vào từng quy định của từng công ty.
• Người mua phải đang là cổ đông của công ty
• Công ty phát hành chương trình cổ phiếu ưu đãi

Kết luận

Như vậy chúng tôi đã giúp bạn hiểu cổ phiếu ưu đãi là gì và những vấn đề liên quan. Hy vọng những chia sẻ này sẽ đem lại cho bạn thông tin hữu ích để chọn lựa mua cổ phiếu ưu đãi phù hợp.

Bài viết được biên tập bởi: BANKTOP